(2019) Prijzen; hoe werkt het?

Het stond al op de planning, maar met de deelname van de naamgever kunnen we er helemaal niet onderuit; de geldprijzen voor de bovenste plaatsen worden gedeeld volgens Hort-systeem. Dat houdt - in een notedop - in dat 50% van prijs X direct gaat naar de nummer X in de eindstand, de andere 50% wordt gedeeld door iedereen met evenveel punten. Verderop een rekenvoorbeeld.

Merk op dat het Hort-systeem niet geldt voor speciale prijzen. Ratingprijzen worden nooit gedeeld, bij gelijk eindigen gaan ze naar degene met de beste tie-break. Computerprijzen worden juist wel verdeeld onder alle in aanmerking komende spelers.

Progressieve score

Het eerste tie-break criterium is de Progressieve score (PS). In Nederland niet heel gebruikelijk, dus we leggen het even uit. PS is de som van de scores na elke ronde. Stel, iemand heeft de volgende resultaten behaald:

Ronde 1 2 3 4 5 6 7
Resultaat  1 1 ½ 1 0 1 1


Na de eerste ronde staat hij op 1 punt, hij krijgt ook 1 PS-punt. Na de tweede ronde staat hij op 2 uit 2, dus twee PS-punten erbij, totaal 3. In de derde ronde komt hij op 2,5 uit 3, 2,5 PS-punten erbij maakt 5,5. Enzovoorts. Dit levert het volgende op:

Ronde 1 2 3 4 5 6 7
Resultaat 1 1 ½ 1 0 1 1
Score na deze ronde 1 2 2.5 3.5 3.5 4.5 5.5
PS na deze ronde 1 3 5.5 9 12.5 17 22.5


Effect hiervan is dat degenen die aan het begin van het toernooi goed scoren en in de laatste ronden terugzakken, een hogere tie-break score halen dan degenen die slecht beginnen en daarna een eindsprint inzetten. Dat is ook logisch, want de eerste groep krijgt gedurende het toernooi zwaardere tegenstand.

Voordeel van PS t.o.v. de veelgebruikte weerstandspunten is dat ze niet afhankelijk zijn van tegenstanders, alleen van jezelf. Het scenario dat in de slotronde de partij op bord 26 bepaalt wie het toernooi wint, is hierbij niet mogelijk. PS is vrij simpel uit te rekenen en voorspelbaar, Stel dat spelers A en B na ronde 6 evenveel punten hebben en spelen om de toernooiwinst, dan is vooraf duidelijk wie bij remise de beste tie-break heeft.

Mocht de PS precies gelijk zijn, dan wordt wel gekeken naar weerstandspunten etc., conform artikel 6 van het reglement.

Rekenvoorbeeld Hort-systeem

Stel, de stand in de top-10 is na afloop van het toernooi als volgt:

Speler Punten  Tie-break (PS)
Aljechin 6 26
Botwinnik 6 25
Carlsen 5.5 22.5
Dvoretsky 5 24.5
Euwe 5 23
Fritz (computer) 5 22.5
Giri 5 22.0
Horwitz 5 21.0
Ivanchuk 5 20.0
Jaenisch 4.5 23


Geldprijzen voor de nummers 1 t/m 6 zijn als volgt:

1e prijs € 800
2e prijs € 600
3e prijs € 400
4e prijs € 250
5e prijs € 150
6e prijs € 75


De nummers 1 t/m 6 in de eindstand krijgen sowieso 50% van deze prijzen, oftewel:

Speler 'Ongedeelde' prijs
Aljechin € 400
Botwinnik € 300
Carlsen € 200
Dvoretsky € 125
Euwe € 75
Fritz (computer) -
Giri € 37,50
Horwitz -
Ivanchuk -
Jaenisch -

Merk op dat Fritz wordt overgeslagen, want computers kunnen geen prijzen winnen.

De helft van de prijzen wordt gedeeld door de mensen met evenveel punten. Aljechin en Botwinnik eindigden in punten gelijk en verdelen dus (€ 400 + € 300) met z'n tweeën. Carlsen hoeft met niemand te delen, hij krijgt nog eens € 200. Dvoretsky, Euwe, Giri, Horwitz en Ivanchuk (Fritz telt niet mee) eindigen allemaal op 5 punten, zij krijgen dus allemaal een aandeel in de pot van (€ 125 + € 75 + € 37,50). Alles bij elkaar optellend komt het als volgt uit:

Speler  Punten  'Ongedeelde' prijs  'Gedeelde' prijs  Totaal
Aljechin 6 € 400 € 350 € 750
Botwinnik 6 € 300 € 350 € 650
Carlsen 5.5 € 200 € 200 € 400
Dvoretsky 5 € 125 € 47,50 € 172,50
Euwe 5 € 75 € 47,50 € 122,50
Fritz (computer) 5 - - -
Giri 5 € 37,50 € 47,50 € 85
Horwitz 5 - € 47,50 € 47,50
Ivanchuk 5 - € 47,50 € 47,50
Jaenisch 4.5 - - -